Nazareth Isua Juda te Lal (INRI)

John Zosiama

Sabengtung no chungah chuangin Jerusalem khawpuiah lal angin a lo lut a, mi tam takin an lo lawm. A kalna kawng-ah an puan te phahin chhawl hnahte nen an lo hmuak. Kum tam tak an lo ngah tawh lal Davida thlah Messia nghei a ni tih ringin, “Ram lo thleng tur, kan pa Davida ram chu chawimawiin awm rawh se. Chungnung berah khian, hosanna!” (Mk 11,10) tiin an aw ring takin an lo au thup thup mai bawk.  Roman sorkar awpbehna atanga chhan chhuakin lal Davida lalram thar a rawn din leh dawn niin an ngai a, an zui hut hut a, Jerusalem khaw mipuiten khami ni khan an lo lawm a ni. Mahse an beisei anga lalram a din leh tak si loh avang chuan ni reilote hnu-ah ‘kraws-ah khengbet rawh’ ti-a auvin daipawn-ah an hnawl leh ta thung. Amah zuitu tam tak te pawh kha beidawngin an tlanbo ta hlawm reng a ni.

A lalram din kha he khawvel mite ngaihdan leh beisei ang a ni lo reng a ni. He khawvel sorkar ropuina leh thiltihtheihna anga lalram din a, a zarah thuneihna leh nawmsakna ka nei ve mahna tih beiseitute kha an hrilh a hai hle ngei ang. A lalram din kha he khawvela mi ang a ni ve tlat si lo. Pilata hma-ah, “Ka ram chu he khawvela mi hi a ni lo; ka ram chu he khawvela mi hi ni sela, ka thuihhruaiten an bei ang” (Jn 18,36) tiin a lalram awmzia a sawifiah a, Pilata chuan a hrethiam thei chuang lo.

Zawlnei Zakaria lo hrilhlawk tawh ang khan sabengtung no chungah chuangin inngaitlawm takin Jeruslam khawpui a rawn lut a. Khawvel lalte angin sakawr chak leh a kaihza vengtu sipai a mamawh ve lo. A lalram chu mi thinlungah a ni a rawn din dawn zawk ni. Khawvel hausakna aiin retheihna a rawn thlang a, ropuina aiin tlawmna nun, ralthuam tha ber atan hmangaihna leh ngaihdamna, rawngbawl sak nih aiin mite rawngbawltu nih a rawn thlang zawk. Ama duhzawng ti turin a lo kal lo, Pa duhzawng ti tur leh lei mihringte tana Pa thil ruahman hlen famkim tura lo kal a ni zawk. A ropuina tur leh hmingthatna tur thlang lovin Pa ropuina a thlang zawk a, Pa duhzawng tih chu he leia a chaw tui ber a ni.

Judate lal anga a inchhal avang leh thudik a tan tlat avangin thiam loh chantir a ni a, krawsah an khengbet ta. Mahse chu kraws chu hnam tinte hnena a lalram chanchin tha a puanchhahna a lo ni ta thung. Kraws chungah chuan a nihna chhuanawm loh tak chu deusawh nana hmangin, “Nazareth Isua Judate Lal”(INRI=Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum) tih chu an tar ta kiau mai le! Chutih hunlaia an tawng hman ber  tawng chi thum Latin, Grik leh Hebrai tawngte chuan mi zawng zawngin an hriatthiam theih ngei tur chuan an ziak ngat a. Mahse chung tawng hmangte ngei mai chuan a lalram chanchin tha chu hnam tin hnen-ah puandarh a lo ni ta zawk a ni.

He leia a lokal chhan chu kraws-a a thihna chuan a hlen famkim ta. A nak atanga chuan chatuan nunna tui a lo chik chhuak a. Thisen leh tui lo luang chhuak chuan hring fate sual a tleng fai a, chhandamna mitin tan a rawn thlen ta. Kraws chu boral mek tan chuan atna, amah ringtu tan erawh chatuan nunna a lo ni ta zawk a ni. Kraws bula ding sipai za hotu pakhat phei chuan, “He mi hi Pathian fapa ngei a lo ni” (Mk 15,39) ti hialin a rinna a puangchhuak ve ta bawk. Amah ngeiin, “Lei ata khaikan ka nih hunah mi tin ka hnenah ka hip ang” (Jn 12,32) ti-a a sawi lawk tawh ang ngei khan hnam tinreng a hnenah a hip khawm a, a lalram a cheng turin nunna thar a pe ta. Judate lal mai ni tawh lovin mi zawng zawng tan Lal leh Chhandamtu a nihna a rawn puangchhuak ta zawk. Kalvari tlanga hmangaihna tui a leihbuak chu a tem turin mi zawng zawng a hnenah a hip khawm a, tupawh a ringa chu tui in apiangte hnenah chatuan nunna a rawn pe a, a lalram khua leh tui nihna changin a fa-a vuah an lo ni ta zel a ni.