Writer of the century KC Lalvunga (Zikpuii Pa)

Kum zabi 19-na a her liam a, kum zabi 20 na lo her chhuak tur pualin Mizoram sorkar chuan Zofate zinga thu leh hla thiam ber thlan nise a tih angin thu leh hla lama thawhhlawk mi 5, Rev Liangkhaia, James Dokhuma, Zikpuii Pa, J. Malsawma leh Siamkima te chu thlan chhuah an ni a, tehna chi hrang hrang 35 zet atanga an thlitfim hnuah, Millenium Celebration Committee chuan "Writer of the Century"  atan Zikpuii Pa chu lungrual takin a thlang ta a nih kha.

Zirna lama mi chhuanawm, kum 1962 a Civil Service Exam a inziak tling, Mizote zinga IFS hmasa ber, KC Lalvunga hi kum 1929 December ni 27 khan a lo piang a, A pa Hrawva Khiangte leh a nu Lalluii Chhakchhuak hnam hming chawi kawpin KC Lalvunga tia koh a ni. Kum 1948, September ni 5 khan Darhming thangi nen inneiin an fanu upa ber Lalzikpui hming chawiin Zikpuii Pa tiin thu a ziak thin a, thu leh hla thiam a nih avangin a ‘literary name’ atan Zikpuii Pa tia hriat lar a lo ni ta a. Mite ang bawkin Boys ME School leh Mizo High School atangin lehkha a zir chhuak ve mai a, lehkha a zir chhung hian a zirlai bak lehkha a chhiar zau hle a, hei hian a hlawhtlinna kalkawngah kawngro a sut phah chiang hle a ni.

Zoram tana hna thawh duh mi a nih angin Shillong atanga BA a zawh hnuah Mizoramah lo hawin Zoram politics-ah ngal chen vel a dai hman a. Zalen pawl chanchinbu, 'Zoram Thupuan" ah Editor a nih laiin MZP Gen Hqrs-ah President a ni a, chanchinbu mi leh MZP president meuh a nih kawp theih avang hian ram tana thawh chak mi a nihzia hai rual a ni lo.

Hemi hnu hian sorkar hna chi hrang hrang, High School Headmaster, Sub-Inspector of School hnate thawkin district council member te ni ve zawk a, hna hrang hrang a thawh hnuah Civil Service Exam-a a inziah tak avangin India ram palai hna thawk turin Mizoram a chhuahsan ta a ni. Kum 28 chhung zet Ambassadore puitling hna thawkin Spain, Chile, Australia, Nepal, Venezuela, Colombia, Oman, North Korea leh Jamaica-ah te hnathawkin a awm tawh a, India sorkar Ministry of external Affairs-ah Director hna a a lo chelh tawh bawk.

Thil dang zawng aia Zoram mipuiin kan hmelhriatna langsar ber chu a thu leh hla thiamna kha a ni. A thuziak reng rengah Mizo hnam hi engtik lai mahin a dah hniam ngai lova, hnam dangte chungah a hawi luih tir valh valh thin. He Mizo hnam ropuina chi nung a tuh hi hmuh tur a tam hle. Hei tak hi MZP pawhin Zikpuii Pa chhuanawm a tihna leh ngaihhlut tlaka a ngaih zualna lai a ni.

Khawvel ram engemawzat fang chhuak tawh, pa hawi zau Zikpuii Pa hian a khawvel siam chawp chhunga Mizo tlangvalte awmdan ang hian thangthar hawi zau zawkte hian khawi hmunah pawh khawvel hi an hneh ve thei a ni tih hi pho chhuah a tum a ni ber a, he ze ropui tak hi vawiina thangthar zirlaite tan chona dar ri a ni a, literature kaltlanga thalaite min fuihna a ni ti pawhin a sawi theih ang.

Literature hian mawina thuruk a pai a, he tehfung atanga teh hian Zikpuii Pa hian thiambil chungnung tak a nei. Mizo tawng lehkhabu chhuak tawh zinga 'Book of The Year' atana thlan loh zinga uihawm ber tia chhal ngam, "Nunna kawng thuampuiah," tih novel a a kan hmuh, hnam dang bumna avanga bombay khawpuia nawhchizuar tura an hralh Ngurthansangi chungchang sawina’n a, “Nula thianghlim hming hliau lo kha, mahni inten khawpin an sawisa a, chu chu khawvela thil dik lo ber a ni,” tih thu dik a pholan atang ngei hian naupang rilru thianghlim leh pawisawi lo thlenga khawih chingpenna ram ni mek Mizoramah hian Zikpuii Pa kha lo tho leh tase,  Mizo naupangte chunga thil rapthlak tak thleng thin  hi na a va ti dawn tehlul em!

Hei mai a ni lo, he novel veka kan hmuh, Ngurthansangi chhan chhuaktu IPS val Chhuanvawra’n, “Chu Nawhchizuar hmaiah chuan Vantirhkoh hmel ka zu hmu a," tia mawina leh hlutna thuruk pai a lo sawi chhuah pawh hi tunhnaia Mizo nula Mumbai khawpuia rukbo, kan police uisathiam rualten ropui taka an chhanchhuah nen huang khata khung ngam a ni. Kum 20 kaltaa a khawvel siam chawp kha a takin vawiinah hian kan tawng ta mek a ni ber a, Zikpuii Pa te kha zawng, an lo fing hmain an hmathlir a lo thui teh zawng a ni e.

IFS val, thu leh hla khawvela mi chungchuang a ni a, Mizo Academy of Letters pawhin kum 2005 khan Academy Award a lo hlan tawh nghe nghe. Pu Andrew Lalherliana Ex-MLA leh Pu K Liantlinga MLA te bakah Mizo hmeichhe zaithiam Lalrindiki Khiangte te chu a tu leh fate zinga mite hriat hlawh an ni nghe nghe a.