Tu dang reng an ngai bik lo

Lalvansanga Pautu

 

He khawvel hi a thim zawng ringawta thlir chang awmin, beiseina chhete nen hian hmachhawn chang awm ve bawk mahse, kan chantawka khuarel chu kan pumpelh thei der chuang silo a. Kan nun hi a kum tel hian a inthlak danglam ve hret hret zel bawk nen. Aw, khawvel zet hi chu..h! Ni e, kan dam reng dawn lova, kan dam hun chhung kum hi sei reng tura siam lah a ni heklo. Mahse, kan chantawk hi chu kan tuar dawn tho tho si a. Ni, kan thi thuai dawn, mahse kan tawn ang ang hi chu kan tuar tlang hmiah hmiah zel chu a ngai a ni. Hringnun her zel hian min hnuklui miau si a.

Mizoram khaw tam zawk hi han kal la, sorkar hnathawk sum chheprelh dan ngaihtuah phet ho ngai bik hauhlotu leh an chantawka lungawi ngawih ngawih i hmu hlawm ngei ang. An ni chuan hna thawh nuam dang an thawk bik a nilo, a sur a sa hnuaiah, bianga thlan tui far zawih zawih chungin hna an thawk asin. Khawtin hrut zel la, a khat mawi tawkin khawdai velah chuan chantawka lungawi tum thiam i hmu ngei ang. An ni chuan an hlimna chu an hnathawh atangin an teh a, an thiamna chu an hna tan tak meuh meuh an hmang a ni. An hnathawh chu engdang a ni biklo, tuktin an dan pangngaia an lung lakna hmun pana, chuta lungla tura an hmanraw neih ang angte nena kal chu a ni.
Anni chuan chhungkaw chawm nan tak meuh meuh (NLUP hmachhuan lovin) an hna chu an thawk a, an tana khuanu ruat chu a thim avar thlu lovin an thawk mawp mawp mai a ni. Zing vartianah chhungkaw pa ber chuan a hna thawh tan turin a hnathawhna hmun lam a pan a, zing daifimin a bawh huh deuh niai, a hnathawhna hmun tur chu a theih ang ang chuan a tifai a, sorkar sum hui luh tawk tuma hnathawk thin ho chu a(n) ngai bik der lo.

An hlim a, tukthuan ei tur kengin a nupui fanaute leh a fa sen te te chu an rawn lang leh dawn a ni tih chu a hre ru kiau reng a, a thlante chu eng ang pawha tla nasa ni mah se, a hru hul phal tlat si lo. A kutah chuan lung chhutna tuboh lian zet chu a hum rauh rauh a, a bulah chuan thirtiang hnum hlarh mai chu a dah tlu bal mai bawk a. A kuhva khawr pai, zan lama a nupuiin duhtaka a siamsak chu a thutna bulah chuan a dah dam dak mai bawk a. Aw, he hringnun hi ava tuar thiam bik tak em.

Tukthuan eiturin an chawhmeh neih ang ang leh an vai buhfai tui tak pawh nilo, chhum hminsa nen chuan a nupui duhtak leh a fanau sen te te te chu an rawn thleng ta. An pa bulah chuan chaw ei an chak em avanga chulai hmun rawn thleng chu an ni. Theihse, chawhmeh tui tak tak nena chaw eitur va hlui an duhlo bik a nilo. An chantawk chu a tlem hle tih an hria a, an pa chuan an tan a thawk a ni tih hriain, an theihtawkin an duhsak ve na a ni asin, lo dem ngawt teh suh.

Kum a vei a, a theih ang anga pa berin a lung lak te chu a lei duh mi an lokal fuh hlauh a nih chuan an chhungkaw chawmna chu a thawk chhuak a ni ta zel mai; a hralh a, a thawhrimna rah chu tuma thik hauh loh  turin a nupui fanau te kutah chuan a thlen ta. An tan chuan khawvel hi a aia hlimna leh chuang awm tawh lo ang maiin a nuam thar leh thin asin. Pathianni zingah Siamtu hnena inhlanna neiin, zing danga an hmeh ngai zen zen loh mihring ranvulh zinga a sa kan ei thin zinga mi, eng sa emaw ber chu pa ber chuan a han lei a. Pathian hian an chantawk hi a bawhpelhtir ngailo tih hriain, an hlimna chu a lo zual thar leh thin chu a ni si a.

Tichuan, an tuktin tihdan theuh chu an chhunzawm zela, pa ber chuan a hna chu eng nge a nih tih a hre chiang a, a nupui pawh chu nau pawm mah nise, a buaizia chu a sawichhuak ngai zen zen bik lo. An fate lahin hnap tawlh per pur pawhin an pa bula chaw fak chu an chak ber thin a, an chantawk theuh chu vui thu ah an la ngai derlo. An nunah chuan tawp a awm lova, an chetdan ang ang chu an faina a ni mai bawk. Lungawina kim chu anmahni atang hian a lang fiah thin asin.

Ni sensa hnuaiah puan an zar mai a, a hnuaiah chuan nausen nei an nih chuan an mut a, an naute chuan tah a tum ngailo a, a tuihal hun chu a nu chuan a hria a, a hun hmain a chhungte chu tihbuai a tum ngai biklo. Hei hi a ni mai lo maw., chhungkaw tangrual chu? Khawpui nun hi eng nge anih an hre ve chak thin a, an hna bansana, pem daih lah an chak lo a ni bik heklo. Mahse, an lungawina ber leh tuma chimbuaina awm lova, an hna han bansan hmak mai chu an ui ve thin thung a ni. Chantawk khawrel hi tawrh har an ti a, an vui chuang ngai der lo thung. Hei hi a ni mai dawn lo’m ni.., Pathian ringtu nun dik tak zawk tur chu?

Khua a lo tlai hian an hnathawhna hmun atangin hahdam takin an haw a, an thurualpuite nen chuan hringnun hi eng nge anih reng tiin sawina an nei ve fo thin. A chang chuan khawvel hi engtia kaihhruai tur nge tih an khel a, kan zoram nun hi siamthat theih rual loh tur nisi a tha hian an ngaihtuah fo thin bawk. An nun hi a awhawm a ni. Hetiang nun neih hi mi tam tak hian kan tum ber chu a ni thin a ni lo’m ni.?

Kan khaw thenawm theuh ah hian heng hnathawk ho hi an awm leh deuh fur thin a, bihchiang turin i hun i hmang ve rau rau a nih chuan, eng sorkar mah hian an tan hna tha tak tak leh an in tunnunna tur an thawhsak ngailo tih an lo hrilh thei zel ngei ang che. Ram hi hruaitute ho ai hian an hmangaih zawk tih pawh i rawn hre ve chawpchilh nghal anga, eng pawl mah hi an tan ding zo tak tak an awmloh thu pawh i hmuh hmaih hauh lovang. An innghahna chu anmahni theuh a ni a, an hnathawhna chu an kumkhaw hnathawh tur anih avangin an hnathawhna chuan eiruk leh sum chheprelhtir a tum velo a, hrilh kher ngai lovin an hre mai a, an hnathawh chu a thianghlim em em mai a ni.

I ngaihtuahna kha han hmang la, kan sorkar neih ve fo hian heng mite tan hian engmah hna a thawhsak silo a nih chuan an hma hun chu... Ngaihtuahna a buai thin asin. Thingtlangah an hun an hmanga, an innghahna ber tura an lo tih chu ram hruaitute berin an kalsan leh zel si a nih chuan engatinge piang tura an nunkhua siam a nih si. An siamtu chungah lungawi mahse, ramin kalrel a her fuh puilo a nih chuan an tawrhna chu ngaihthlak ava nuamlo thin em.

Zing buhfai thlak tur nei lovin awmloh chang an nei a nilo bik lova, an chhungkaw nun chu a tlachawpin an hmang ve tho a, an hausakna chu an chunga thuneitute atanga chhut lovin Pathian atangin an teh a, hlimna hi an hlut thin zawk a ni. An bulah hian awm la, hlimna chu i hmu thei anga, an tahnaah chuan i insum phal biklo thung ang. Han ngaihtuah teh, chantawka khawrel hi a mak i ti tial tial lo maw. Heng an chanchin hi kimchang lo hle mahse, anni chuan pawi anti lo. An lunglak chauh chu an suangtuah bera, an hmalak leh zel dan tur leh a hralhna lam an hmuh theih phawt chuan thildang chu an dah pawimawh hmasa ngailo. Hei bak baka hnathawhnaa chiang hi an awm thei dawn em ni le.?

I hringnun kha han in teh ve la, siamtu hian mi tu emaw tan a duang che a, mi tuemaw entawn tur chuan a siam che tih ringhlel ngai suh ang che. Heng lunglaa eizawng thin ho hian an hnathawh hi an chianga, sawisel an kai ngailo asin. Tudang reng ngai bik lovin an hun an hmang reng thin si a, i nunkhua alo nawm zawk i duh a nih chuan Mizoram khaw tam zawkah hian kal la, i nun hlimna tur chu rawn hmuchhuak ve rawh le. Hei erawh an tan ka tiampui a che, i tanpui an ngen lova, an nun hlimna erawh i rawn tawmpui ve thung dawn nia.