Dr. C. Lalhrekima
Pawl chak leh chak loh hi hruaituteah a innghat thui hle. Tunge hruaitu chu? Mi tam takin an lo hrilhfiah tawh mawi ka tih tak mai pahnih chauh :
Dr. John R Mott-a chuan, “Hruaitu chu kawng chin hria, kal hmasa a, amah zui tura mi dangte hnuk thei hi a ni, ”a ti. President Truman-a chuan , “Hruaitu chu mi dangte an duh ngai loh tihtir/duhtir theitu a ni” a ti bawk.
Hruaitu chu hotu a nih tum a awm ang a, kaihruaitu, hmahruaitu, kilkawitu leh mawhphurtu a ni tur a ni.
HRUAITU NIHNA :
A hruaitu nihna Pawlah a piangthar tur a ni :
Eng pawl nge a hruai hrechiang se la. Chu pawl thil tum chu a hrechiang tur a ni. Victor Manogra-a chuan, “Hruaitu chu pawl thiltum tipuitling tura mipuite kaihruai thei hi a ni,” a ti. Mahni pawl thil tumah pawh mahni kan chian loh chuan inhruai a har. Hruaitu chu Pawl thil tumah a chiang ang a, chumi hlawhtlin nan chuan a theihtawp a chhuah tur a ni.
Ze nghet nei : Ngaihdan thlak zung zung, mi lelo tak nih a thiang lo. Rorel dan thuhmun lek tur a ni. Mi tuemaw an nih avanga ngaihdan dang nei a, mi danga ngaihdan dang nei leh chi nih loh tur. Pawlin a tum tihlawhtling tura ze nghet tak nei, principle nghet takin a kaihhruai tlat, rilru sawh sawn zung zung lo, ngaihdan thar apiang pawm duak duak satliah lo, thil thar leh ngaihdan thar a awm pawha chik taka ngaihtuah hmasa thin mi nih tum tur a ni. Mi sawi hnuhnun apiang ‘a tha ang’ tih zel ngawt tur a ni lo a, ngaihdan thar leh rawtna thar dawngsawng thiam nih pawh a ngai. ‘Kan kal dan a ni lo’ tih ngawt aia ‘a tha zawk tak ang a’ tih theih hun neih ve fo a tha.
Rilru zau : Member mize inang lo tak tak kilkawitu hruaitu chu a rilru a zau a ngai. Thil dik lo pawmzam chuang si loa member ze tinreng dawngsawng thei tur rilru inhawng, buk lung pakhata mi dang tehfel ngawt ngai lo mi nih a tha.
Nelawm : Harsatna te, lawmna te, lungawi lohna te an thlen ngamna tura inhawng mi nih a tul. Intihnelawm tum lutuk avanga mi tih apiang tih ve theih hi member ten an ngaisang lem lo. Nula kuah mai mai te, tlangval kuah mai maite hi intihnelawm tum dan tha lem lo tak a ni. Zu no dawmpui ve theih mai hi member ten an ngaisang lem lo.
Rinawm : Thuruk vawng thei, kam tam lo nih a tul. Committee thurel hi a puang chhuaktu turin a puan hmaa sawi chhuah vek rem lo a awm thei. Committee chhunga thurel dan, ‘chu chuan chuti chuan a ti’ tih zawng zawng thlenga pawn lam miten an sawi theih chuan kan inenfiah a tha ang. Sum leh paia rinawm mi nih tur a ni. Pawl sum hi a zahawm em em a, khawn tesep leh eng ilo a tam a, treasurer ni kher lo tan pawh rinawm a ngai vek mai. Mahni chhungkua leh nupui pasala rinawm nih hi hruaitu zahawmna pakhat a ni tur a ni.
Rintlak : Mawhphurhna hi hneh taka hlen chhuah mai tur. Run dalah, ti ve mai mai, ti ve tawk tawk nih loh a tha. Tlin tawka theihtawp chhuah tur. “A ni kutah a awm a nih chuan a ngaihthatthlak e” tih hlawh thin nge kan nih a, mi dang thin tiphu a, ngaihngam deuha awm tir thei lotu?
Dik lohna pawm ngam : Mi fel famkim kan awm loh avangin tisual thei kan ni. Tihsual pawm ngam, dik lohna pawm ngam nih hi mi puitling zia a ni. Ngaihdam dil te, thupha chawi te, dik lo tih inpawm ngamte hi hruaitu tha an ni thin. Rilru puitling lo chuan chhuanlam an dap kual a, mawhpuh tur an zawng fo. Tlawm zawka tan hi a tul hunah chuan hreh loh mai tur a ni. Pawl in a thatpui zawk dawn chuan hruaitu chuan hmingchhiat mawhphurhna leh thiam lo zawk nih pawh ngam hun a awm. (Kan dik zawk tum a nih pawhin) Inhnialah leh a thuah chak mah ila, mi rilru kan hneh chuan loh chuan a sawt lo.
Tags
Mizo