Hnam ropui ka lo ni

PL Liandinga

“Hnam Ropuite u, tho r’u le,” tih Lalhruaitluanga Chawngte ziah kha ka chhiar a, tum thum vel chu ka hnuk a ulh a!

Lehkhabu thenkhat ka chhiar hi chuan ka hnuk hi a ulh a, TV a film thenkhat ka en a, ka lak fuh chang chuan ka hnuk a ulh zauh zauh bawk a, dan naranin lawmna lamah hian ka hnuk a ulh fo mai a. Lungchhiatna lamah hi chuan mipa ka nih angin tet te atangin insum ka zir nasa deuhva ka hnuk a ulh zen lo. Hetia lehkhabu ka chhiar avanga ka hnuk ulh thu ka’n sawi pawh hi ka duh ai chuan ka pa lo hret.

Lehkhabu te kan chhiar ve zauh zauhva, a chang phei chuan ziak ve ang deuh te pawh hian kan han awm ve a. Mite hnuk tiulh khawp hian ziak ve thiam ila ka ti thin ngang mai. Mahse chutiang dinhmun chu kan la thleng pha ve rih lo zawng ni ngei tur a ni. Mahse thlen chin tawk hi mihringin kan nei a, tlin chin tawk kan nei bawk a, thlen chin tawk a lungawi mai hi kan tihtur a ni.

Lehkhabu ziaktu tam ber chuan midang dik lohna leh tlin lohna hi kan sawi tui thei hle a, keimah tak pawh hi chutiang zinga mi chu ka ni chiang. Mahse he kan hmuhdan hi a dik lo ngawt bik lem lo — thahnemngaih vang te pawh a ni ve. He Mizo hnam hi mawi takin awm ila, dik takin rorel ila, hmasawnna hi chak takin thang sela, inngeih tlang takin awm ila tih kan duh avangin chumi daltu ni a kan hriat chu kan sawi thin.

Hnam ropuite u…… tih lehkhabuah hi chuan Mizo hnam kan mawina leh kan ze ril lanna kawng hrang hrang, mi thenkhat chetdan atanga lo lang chu tawite te, ngaihnawm tak siin a rawn thur chhuak nelh nelh a, ninawm tham lovin, chhiar lehzel tur awm se tih ngawih ngawih turin a titawp thin a. A lehkhabu zawnawlna leh a chhung thu inziahna tlar thla te hi a va han danglam tak — engmah a inziak lo. Lehkhabu ngaihnawm an sawina pakhat chu, ‘Kan chhiar zawh hian kan ruak huaiin kan inhre thin,’ tih ang deuh a ni.

Lehkhabu chhah zawng hi a hlutna chu ni sela, he lehkhabu hi chu lehkhabu hlu lo pawl tak a ni ngei ang, phek za em pawh a tling lova, chubakah a chhutna hawrawp a te mang bawk si lova, chu chauh a la ni lo, a phek a te em em mai lehnghal a. A lehkhabu chhunga hawrawp leh thumal tam zawngah chuan Mizorama lehkhabu thehlep ber te zinga mi a ni hial ang a, mahse he lehkhabu hi Mizoram lehkhabu zinga a buk rit ber te zinga mi a ni. Kei misual mittui meuh pawh a titla alawm!

Miin he lehkhabu a chhiar zawh hian Mizo nihnaah hian a lungawi belh sawt lo a nih chuan tih leh dan tur hriat a harsa tawh maithei. Heti khawpa hnam tlawmngai chhul chhuak, heti khawpa hnam huaisen thlah nih tawh hnu pawha kan la inhmu sang thei lo a nih chuan tihdan dang chu a zawna zawn kual fe a ngaiin a rinawm. Pu Rokunga hla kan sak tlut tlut chhung zawng kha chuan kan khawtlang nun leh kan rilru sukthlek te kha a ziaawm deuh law maw ka ti a. Kan hla duhzawng te a lo danglam tak lutuk hnu leh kan thil ngaihsan te a danglam tak hnu hian kan awmdan te pawh hi a lo buaithlak zual ta ni te pawhin ka hria.

Kan mawina leh kan duhawmna lai ngar ngar chawi chhuahna lehkhabu hetiang, Lalhruaitluanga Chawngtein a rawn siam chhuak hi a lawmawm takzet zet a. Mizo lehkha ziaktu zingah a hmeh pawh a inhmeh ber nghe nghe awm e. Mizo tlin lohna te, Mizo demawmna leh hmuhsitawmna pakhatmah inziah lohna lehkhabu hetiang lehkhabu hi tam tak awm thei a ni lova, midang phei chuan kan ziak ve thei lovang. Kan han ti dawn hlek a, midang kan khei leh thin.

Theih ni se Mizo thalai zawng zawng hian chhiar vek sela, naupang thlengin he lehkhabu hi chhiar sela, chu chauh ni lovin naupang zirlaiah te telh dan awm se a duhawm khawp mai. He lehkhabua mite chanchin aia naupang tan hriat tur tha zawk thawnthu emaw, mi hnam chanchin emaw kan zirlaibuah hian a chuang meuh em tih hi ngaihtuah tham a ni a. Heng hi chu zir tlak leh kan hnamin kan hriatreng tlak a ni.

Mizo hnam a mi chhuanawm, Pu Laldova, Bangladesh lama Minister hial ni thei, eiru ve ngai hauh lo leh anmahni pawhin an zah em em chanchin te pawh telh ve atan ka it a, he lehkhabu ziaktu hian va kawm chiangin a chanchin lo chhui belh se te ka ti a. Zote khua (Thenzawl piah) a Rodailova, a thlanlunga thudang mang lovang, ‘Mi rinawm’ an tih tak ngawt te kha han tel ve se ka duh a. Pu F.L.R.Siama, Mizo Police Officer eiru lo hmingthang te pawh an tel ve thei bawk law maw ka ti a. Chutiang bawkin Pu Bualhranga te pawh he lehkhabu ang chi-ah hi chuan tel ve tur an ni ang, kan hmuh phak loh ni se hahipin a chanchin hi sawi tur a ni. Heng kan mi rinawm leh huaisente chanchin hian kan thangtharte beng hi luah sela a duhawm khawp mai.

Nu leh pa, nunkawng dika fate hruai tum leh dikna leh huaisenna ngaina te tan chuan he lehkhabu hi lei makmawh a ni e.