R.Lalfakawma, Seling
Hmanah chuan Sipai chawlh hmang ten feh kal tam vanglaia leikapui tlangsanga ha an nawt phuan suah suahte kha hmunawm a tling a, feh kal liam tur nu leh pa tam tak chuan makpa atan an it ngawih ngawih mai a ni. Nula rimnaah nise tap kiangah an thu a, zial tan tura nawalh an han nawt zit phar phar maite kha khawtual tlangval naran tan chuan mit tikhamtu lian tak a ni ngei ang. Chhun lamah nise khawtual tlangval zawng zawng mahni hna tul thawka an liam hlanin anni chuan an duh duh an zui a, nula nute pawhin remchang an zawnpui emaw tih mai turin an khawsa a, a tawi zawngin, ‘to vet vet’ tak an ni. Heti fakauva an to chhan hi eng dang a ni lo, kamding an ni tlat a ni.
Kan changkan fe hnuah pawh hian sipai ka ngaihsanna hi a kiam thei lo va. Mahni intodelha kam an ding chu thuhran nise, ram tana an inpekna hlu tak mai, ramin a mamawhna hmun apianga awm tur; mipui zalenna leh dikna humhimtu an nihna te hi a chhan lian ber a ni. Duty-in a phuar lai chuan an tan Chawlhni-in awmzia a nei lo. Nupui fanaute thlahlelin chhungte kiangah hunpui chi hrang hrangte pawh hlim taka hman an chak ve em em; amaherawhchu, Pathian thu anga ‘anmahni tana nung lova mi dang tan an nun tawh zawk’ avangin mi dang ten chhungkuaa hlim leh thlamuang taka hun an hman theih nan an hun an pek a tul zawk si a. Ram mipuite thlamuanga an awm theih nan ral titna hmuna an awm a tul a; nunaute muang siaia an mut theih nan tlaivara an duty a tul thung a ni. Hman kuma Laipuitlangin chhiatna rapthlak an tawh tuma lei/in chim hnuaia chhanchhuah hna kan sipai ten an thawklai TV a kan lo hmuhte kha va ropui tehlul em! Mahni in lum atanga lo thlirtute kha kan thaw dep dep a, TV hmaa thu chung khan a che leh ang tih kha kan lo hlau zek zek zawk niin ka hria. Sipai hlutna hi ram buai leh ral titna hmuna awm ten an hre chiang a, keini mizorama chengte chuan kan ral muan aleiah sipai hlutna pawh hmu thiam lo kan tam ta awm e.
Tunhma deuha sipai kan hriat chhun chu Assam Regiment kha an ni mai a, tunah chuan sipai chi hrang hrang kan ngah tawh. Mizoramah ngawt pawh MAP,MRP, Excise & Narcotics, I.R leh a dang dang an awm ta. Heng kan sipaite hian sipai zahawmna hi vawng him zel se ka duhpui a ni. Mizoram buai lai khan sipai hrawn hrehawm tak tak, chimawm zet zet an awm a. Khang sipaite kha India sipai timualphotute an ni a, mipuiin an zah lo va, an hlauvin an rap a ni. India ram hmun hrang hrangah kan I.R te an lo inkulh ve tawh thin a, heng hmuna awm civil mite hian kan sipaite hi eng ti hmuhin nge an hmuh ang aw tih hi ka zawhna ruk a ni. Mizo tlangval, sa leh ral hmaa zam ngai lo; nun mawi, tlawmngai, hawihhawm tiin hnam dang ten lo hmu ve tak ang maw. Hnam dang zinga mizo hming chhertu pawimawh tak pakhat chu kan sipaite hi an ni a si a.
Sipai te hian an duty dik tak leh rinawm taka an tih hian an zahawm tawk em em a, a hranpaa fak hluak an ngai reng reng lo. Amaerawhchu, pahnih khat lek pawh an awm lohna tura hmuna an awm erawh zawngin mizo sipaite timualphotu an ni thei a ni. Entirnan : Kan thenawmah sipai lalin in sa ta se, a sipaihoten hna rawn thawk ni tin mai se chu an hotupa chawp chawp chuan kan ngaisang hauh lo vang. A nih loh leh sipai hotu zinga pakhatin kan ri-ah huan/lo nei ta se, sipai sawm rual rual hian hna rawn thawk fo mai teh se chu kan ngaisang chuang hek lo vang. Tuna sipai lalber te lalber hian hetianga sipai privatization(?) hi duh lovin a lo aupui tawh thin a, hetiang dinhmuna a din chinah chuan hriat tur a awm tawh lo turah pawh ka ngai. Zahawmna chu uniform leh bel tamah a innghat ngawt lova, mahni hna rinawm taka thawh leh thawh loh thu-ah te a lo ni zawk si a.
Thil sawi hrehawm, sawi hreh avanga sawi loh chi ni miah si lo chu kum kal ta lama kan sipaite thih chhan tam ber an sawite kha a ni. Comedian search lamah thil inhmeh lo chi hrang hrang an sawi thin a, khang aia inhmeh lo ka tih zawk fo chu kan sipaite leh an thih chhan kha a ni. Ral kutah thi se tih vang ni miah lovin “...for their tomorrow, we give our today” tih lungphun thuziak hi a ropuiin a lar khawp mai a, ‘thinlian’ ‘mitliam’ tih ai chuan a zahawm fe-in ka hre bawk. Ka tleirawl chhuah thleng mai khan sipaite hian zu an rui ve ang tih hi ka ngaihtuah phak ngai reng reng lo va. Sipai pa tak tak, zu avanga hmai puam, zing karah pawh khur der der te hi sipai uniform nen chuan inhmeh lo tak a ni. Nupui fanau tana thlamuanpuiawm; nu leh pa, unaute tana innghahna tling sipai engzat tak zoram hian nei ang maw?
College kan kal laiin Zikpuii Pa thuziak tha tak tak zinga pakhat ‘Sipai’ kha kan zir thin a. A ziaktuin a thiam em kher bawk a, a zirtute chuan eng sipai pawh, sipai lumum kan tih ang pawh nise ‘darfeng val’ an nih chuan kan dah hniam thei tawh lo. Uniform ha kan hmuh chuan arsi a bel leh bel loh lam ni lovin, saptawng an thiam leh thiam loh lam pawh ni hek lovin- Polite – Obedient – Loyalty – Intelligent – Courageous – Efficiency tihte kha rilruah a lo lang nghal mai thin a, kan sipaite hian eng rilru nge min puttir zel dawn le?
Kan changkan fe hnuah pawh hian sipai ka ngaihsanna hi a kiam thei lo va. Mahni intodelha kam an ding chu thuhran nise, ram tana an inpekna hlu tak mai, ramin a mamawhna hmun apianga awm tur; mipui zalenna leh dikna humhimtu an nihna te hi a chhan lian ber a ni. Duty-in a phuar lai chuan an tan Chawlhni-in awmzia a nei lo. Nupui fanaute thlahlelin chhungte kiangah hunpui chi hrang hrangte pawh hlim taka hman an chak ve em em; amaherawhchu, Pathian thu anga ‘anmahni tana nung lova mi dang tan an nun tawh zawk’ avangin mi dang ten chhungkuaa hlim leh thlamuang taka hun an hman theih nan an hun an pek a tul zawk si a. Ram mipuite thlamuanga an awm theih nan ral titna hmuna an awm a tul a; nunaute muang siaia an mut theih nan tlaivara an duty a tul thung a ni. Hman kuma Laipuitlangin chhiatna rapthlak an tawh tuma lei/in chim hnuaia chhanchhuah hna kan sipai ten an thawklai TV a kan lo hmuhte kha va ropui tehlul em! Mahni in lum atanga lo thlirtute kha kan thaw dep dep a, TV hmaa thu chung khan a che leh ang tih kha kan lo hlau zek zek zawk niin ka hria. Sipai hlutna hi ram buai leh ral titna hmuna awm ten an hre chiang a, keini mizorama chengte chuan kan ral muan aleiah sipai hlutna pawh hmu thiam lo kan tam ta awm e.
Tunhma deuha sipai kan hriat chhun chu Assam Regiment kha an ni mai a, tunah chuan sipai chi hrang hrang kan ngah tawh. Mizoramah ngawt pawh MAP,MRP, Excise & Narcotics, I.R leh a dang dang an awm ta. Heng kan sipaite hian sipai zahawmna hi vawng him zel se ka duhpui a ni. Mizoram buai lai khan sipai hrawn hrehawm tak tak, chimawm zet zet an awm a. Khang sipaite kha India sipai timualphotute an ni a, mipuiin an zah lo va, an hlauvin an rap a ni. India ram hmun hrang hrangah kan I.R te an lo inkulh ve tawh thin a, heng hmuna awm civil mite hian kan sipaite hi eng ti hmuhin nge an hmuh ang aw tih hi ka zawhna ruk a ni. Mizo tlangval, sa leh ral hmaa zam ngai lo; nun mawi, tlawmngai, hawihhawm tiin hnam dang ten lo hmu ve tak ang maw. Hnam dang zinga mizo hming chhertu pawimawh tak pakhat chu kan sipaite hi an ni a si a.
Sipai te hian an duty dik tak leh rinawm taka an tih hian an zahawm tawk em em a, a hranpaa fak hluak an ngai reng reng lo. Amaerawhchu, pahnih khat lek pawh an awm lohna tura hmuna an awm erawh zawngin mizo sipaite timualphotu an ni thei a ni. Entirnan : Kan thenawmah sipai lalin in sa ta se, a sipaihoten hna rawn thawk ni tin mai se chu an hotupa chawp chawp chuan kan ngaisang hauh lo vang. A nih loh leh sipai hotu zinga pakhatin kan ri-ah huan/lo nei ta se, sipai sawm rual rual hian hna rawn thawk fo mai teh se chu kan ngaisang chuang hek lo vang. Tuna sipai lalber te lalber hian hetianga sipai privatization(?) hi duh lovin a lo aupui tawh thin a, hetiang dinhmuna a din chinah chuan hriat tur a awm tawh lo turah pawh ka ngai. Zahawmna chu uniform leh bel tamah a innghat ngawt lova, mahni hna rinawm taka thawh leh thawh loh thu-ah te a lo ni zawk si a.
Thil sawi hrehawm, sawi hreh avanga sawi loh chi ni miah si lo chu kum kal ta lama kan sipaite thih chhan tam ber an sawite kha a ni. Comedian search lamah thil inhmeh lo chi hrang hrang an sawi thin a, khang aia inhmeh lo ka tih zawk fo chu kan sipaite leh an thih chhan kha a ni. Ral kutah thi se tih vang ni miah lovin “...for their tomorrow, we give our today” tih lungphun thuziak hi a ropuiin a lar khawp mai a, ‘thinlian’ ‘mitliam’ tih ai chuan a zahawm fe-in ka hre bawk. Ka tleirawl chhuah thleng mai khan sipaite hian zu an rui ve ang tih hi ka ngaihtuah phak ngai reng reng lo va. Sipai pa tak tak, zu avanga hmai puam, zing karah pawh khur der der te hi sipai uniform nen chuan inhmeh lo tak a ni. Nupui fanau tana thlamuanpuiawm; nu leh pa, unaute tana innghahna tling sipai engzat tak zoram hian nei ang maw?
College kan kal laiin Zikpuii Pa thuziak tha tak tak zinga pakhat ‘Sipai’ kha kan zir thin a. A ziaktuin a thiam em kher bawk a, a zirtute chuan eng sipai pawh, sipai lumum kan tih ang pawh nise ‘darfeng val’ an nih chuan kan dah hniam thei tawh lo. Uniform ha kan hmuh chuan arsi a bel leh bel loh lam ni lovin, saptawng an thiam leh thiam loh lam pawh ni hek lovin- Polite – Obedient – Loyalty – Intelligent – Courageous – Efficiency tihte kha rilruah a lo lang nghal mai thin a, kan sipaite hian eng rilru nge min puttir zel dawn le?
Tags
Mizo