A sakhming pawh ka hriat loh kha

C Lalthazuala

Kum ruk zet a lo liam ve ta reng mai. Kha mi ni kha tiin ka sawi dawn nge, kha mi kum kha tiin ka sawi zawk dawn? Kum 2001, Pawlkut thla tir, tahrik ni 15 zan dar 9:30 vela i sakhmel ka hmuh hmasak ber tum kha tu te emaw hla thuin “Nang ka tawn ni che kha’n” a tih ang ngawt hi chu a ni thei ngangin ka hre si lo.

Khami nia Mizopa hun bi chhiar dan chuan kha zan khan kei chuan ka tawng ngei mai che. Chawp leh chilha ka thinlung fan chhuak vektu, tun thlenga ka theihnghilh tawh loh ka chhing mitthlaa thlalak \ha ber ang maia fiah fai fel tak maia la cham zui reng, hlim taka Kristian Hlabu leh KTP General Conference hlabu, hla sak tur  azir zela i keu thlak vel sek mai leh, \halai rual kal khawmte boruak  ti zangkhai tur a mi \henkhat lemchan tawi buatsaih leh  fiamthu thawh a hun hmangtute i \hut hmun a\anga za fahrana i lo nuih vel hmelte mawlh mai kha chhing mitthlaah a cham reng a, khami zan kha chhuihthangvala hian a theihnghilh phal dawn lo va, a thinlung phekah hian a ziak tlat tawh dawn a ni.

A hming chuan “ Tlangval” tia hming an vuah zingah chuan ka tel ve ngei mai. Ka kumin a phak tawh miau a, chu a chhapah ka taksa pawhin a phu ve tawh hrim hriam bawk. Tla-ngval \heuh \heuh hi kan nungchang leh hringnun hman dan erawh a inang tehchiam lo. Tlangval \henkhat chu hmeichhe mi tak “lerh” ti hiala sawi an awm. Tlangval \henkhat erawh nula ngaihsak ve tak, amaherawh chu, hmeichhe mizia man thiam si lo, hmeichhe lawm zawng leh rilrem zawnga inher rem thiam si lo, hmeichhia te’n an ngei rawn tak hlauh tak te pawh an awm ve chawk. Heng zingah hian eng chi ber nge ka nih ve tih hi hriatthiam a har ka ti thei teh asin.

Tlangval, hmeichhe fel leh kawm nuam tak bula awm nuam ti ve thei tak, mahse, hmeichhe tel miah lo pawha awm thei tak, hmeichhia ngaia lung lenga kur ngawih ngawih lo chi niin ka inhria. Ka \hian te pawhin chutiang mi chu niin min sawi ve \hin bawk. Tin, zirlai ka ni a, lehkhathiam thei filawr tak ka ni lo tih ka inhre chiang bawk a, ka zirna lamtluang tibahlah thei tur chi nia ka ngaih ‘mipat-hmeichiatna’ lam leh huau huau lam chi reng reng boruak a\anga inthiarfihlim tlat ka duh \hinna chuan college leh university ka zawh thlengin hmeichhia ngaihzawng anga han khalh fal ve deuh chu sawi loh hmeichhe zingah \hian hrim hrim pawh ka nei tlem hle.

Zu leh Sa leh huau huau lam boruak a\anga inthiarfihlim chu ka tan chuan thil harsa tehchiam niah ka ngai lo va. Tin, nulat tlangvalna lamtluang pawh ka zawh thui lovin thlang sappui \awng han hawh lawk ila, “Experience ka nei tam lem lo hle. Tin, insum harsa tur khawpin ‘A pawi chin’ huang la dai pawp lo, ka ni ber awm e, chu tak chu thil chhuanawm tak chu a ni ve ngei ang. Tunlai \halai tam tak buaina leh harsatna tawh mek a\anga min ti fihlimtu a ni miau mai si a.

Awle, Zokhaw biak in tlawm tak, lian tehchiam lo, a chung rangva, a bang dap bul maia biak in ang chiah thova sak biak in aia tlema tê deuh, Sande Sikul Hall-a a \hu lai ka va hmuh khan ani chuan min rawn hmu ve hauh lo va. Mit tla lek lek a tukverh kawngka  inhawng hiau mai bul chiaha bahsam thlah sang chunga fellowship kaihruaitute \hutna lam en rana a \hu vei hnap mai hmel ka thlir ngawih ngawih lai khan ani chuan min thlir ve hauh si lo. Khami zan, Pastor Bial KTP Conference tawp ber inkhawm ban fellowship programme zuk chhim ve tuma kal, hall chhunga \hutna  a awm tawh loh avanga hall kawta ding khawtlai mai mai khan kum 29 chuang zet he khawvela a zin kawng a zawh mekah vawite khat mah a la hmuh ngai loh a hmu ta mai chu mak a ti a, hmuhnawm a ti a, thlir nin har a ti a, hriatthiam har a ti ngawih ngawih lo thei lo !

Tute emaw hla thuin ‘Kan intawn ni khan’ tia an sawi hi khami zana ainawn par iang ‘Chhingkhual lenmawii” tan kha chuan a dik thei lo tlat mai! Kei chuan ka tawng che a, nang erawh chuan mi tawng ve si lo. Kei chuan i sakhmelmawi thlir ninawm loh tak mai kha khaw dang hawi thei lo lekin ka thlir vawng vawng a, nang erawh chuan khami zan, kha mi darkarah  khan ka awm ve tih pawh i hre si lo. Kha mi zan khan kei chuan ka tawng ngei mai che. I hmel ka hmuh tirh phat khan  kan nun hi i sawi danglam dawrh a ni ber mai. Ka thinlung chhungril ber thlengin i rawn su hawng nghal rawp mai a, Tichuan ka thinlung leh ngaihtuahna te chu i nei ta vek a, \awngkam khat pawh seng lovin min thunun ta nghal a, ka thinlung chu ita a lo ni ta.  Ka thinlung  a\ang  hian nangman min chhuahsan ta a nih chuan thuran a ni, kei chuan hnawhchhuah ngaihna che ka hre lova, ka thinlung lalnu chu ka hnawtchhuak phal bawk lovang.

Kum 6 lai a lo vei ta, kha thinlung lalnu kha chhingmitthlaah tahrik ni 15, 2001 kum zan dar.9:30-a Phuldungsei khua a ka hmuh ang chiaha la cham zui reng kha. Ka hmuh hmasak ber zan khan khawi lam mi nge a nih a, khawilam khaw chhuak nge a nih te leh  a sakhming thlengin zawhna hun a awm thei si lo. Kei lah chu mikhual tlangval ve tho ka ni bawk si a. Ka sawi tawh ang khan  Nula mi tak ka ni hauh lo ka tih tawh kha. Tu te emaw chu ni ila fellowship an \in darh chiah khan bekbawrna hun ka zawng chhuak thiam ngei ang. Mahse, ka thiam ve silo. Chu nula chu fellowship an \in darh lai vel tak, mahni riahrun lam pana an hawn darh sung sung lai chuan ka hloh ta daih mai a, chuta \ang chuan kha chhingkhual lanu kha tawn leh ni ka nei ngai ta lo a ni.

Chumi zan fellowship chu zai a nuam bawk a, zan dar 12:30 velah daih kan \in nghe nghe a. Hemi chhung zawng hian a rei leh rei loh pawh thlu lovin chhingkhual lenmawii thlir theih rengna turah, a tira ka \huthmun remnaah ngar ngar chuan ka \hu tluanchhuak zak a, kha nula kha mi rilru tluang tak, ti zawk zawk lo tak a ni ngei ang. A bula nula dang \hu ve te ang khan a hawi kual ve vak vak lo va,  a bula nula danga hawkdak ve deuh chu ni se Sande Sikul Hall pawn lama  hmuhnawm thlir a lo thlirtu, amah pawh biak chak em em mai chu mi rawn hmu ve ang a ka hmuh tirh phata ka rilru ang maia min hmuh ve hlauh avang khan ama rilru lamah a thawk ve hlauh mai thei asin le! Mahse… kha nula hawkdak lo tak mai khan ka lam a rawn hawi lo . A awm ve tho e… hall pawn lam thim chin leh chin lovah \huthmun ka rem tlat a lawm!

A sakhming takngial pawh ka zawt hman si lo. Tlangval zei tak, remhre tak chu ni ila, a bula nula thu ve zun ram thiara rawn chhuak sekte kha lo zawh nachang ka hre tur hi a nia… amaherawh chu ka inthiam ve tho mai. A sakhmel mamwi tak ka thlir lai kher kher chuan khawvel chhunga thil dang reng reng hi a bo vek ni ber hian ka hria a, cinema film hmuhnawm tak thlirin ka thlir a ka rilru zawng zawng amahah khan a kal vek a, kum puitling rilru fim tak nei ve tham tawh chu naupang  chhe rilru no leh pangchang tak ang dinhmunah ka tla thla dawrh a, ka rilru ngaihtuahna chu ka thlifim thei bik lo. Fellowship ban veleh a thlen inah ka zui lut ve nghal ang ti lam hawia ruahmanna lo siam lawk nachang ka hre bawk si lo.

Khami zan fellowship-na hmun a\anga ka riahrun lam pana ka haw ta kha ka rilru leh ngaihtuahna chu a vak kual zak zak a ni ber mai.

Khami zan mutna hun rei tawh lo tak maiah khan darkar khat vel chang chang ka chhing sek awm e. Tawnmang lamah ka tawng zui ta bawk si lo.

A tuk khua a lo var a, Reiek tlang dung mawi tak mai rawn chhun eng hmasain, Turnipui chuan a engmawi tak mai chu a rawn herchhuahpui leh ta. Phuldungsei leh a chhehvel ramte chu nidang zawng aiin a mawi zual ta emaw tih mai tur hi a ni a. Khawthlang lam han thlir ila, Bangladesh Tuikhuah’ tia an sawi \hin chu tlangram karah chuan |iauchhum ang mai hian a var phei zui mai bawk a, dai bul vela hramthiam va tin zai vawr te leh partin thangvul chiai maite chuan ka lunglen a ti zual hle mai.

Hmeichhe tel lova tlei ve thei tak nia ka \hiante ngeiin min lo sawi ve \hinna dinhmun chu ka humhim zo ta lo. Hmeichhia chu tunge a nih, khawilam khua nghe a nih, engang chhungkua a\anga rawn chhuak nge a nih, tih pawh ka la hriatchian loh, a sakhming takngial pawh ka la zawhchhuah hman loh, a sakhming pawh ka hriat loh zuna uaiin zo dawl zawrin ka zawr a ni ber mai.

Nu leh pa, unau laina hnaite hnenah han sawi darh a, han in hnempui chi lah a ni si lo. Phuldungsei khuaah lah chuan mikhual tlangval ve tho ka nih miau avangin tlangnel taka a sakhming pawh ka hriat loh nula han zawn kual vel chu a rem si lo. Tin, han zawn ngaihna lam ka hre bawk si lo. Tichuan, Phuldungsei medical quarters pakhat, Phuldungsesei damdawi ina pharmacist hna thawk ve mek ka u chiah quarter luah ve mek chhunga \ing\ang hlui tawh tak, a hrui tê ber awm tawh lo chu la chhuakin he hle hi ka sual chhuak ta ngawt mai a ni e.

1.    A sakhming pawh ka hriat loh kha,
    Han dawnin lunglam ka vai;
    Min dawn ve reng hian a mawi si lo,
    Mual zapui kar danah hian;
    Hei hi maw chhingkhual di zun
    Ngaia tlai nilena uai chu.


A sakhming pawh ka hriat loh kha,
Thinlaiah aiang a cham;
Tawnlehni herchhuak leh ang maw,
Chhaktianga’n a zing riai e;
Lenna tlang zo dum dur nen.

2.    Duhthu aiang han sam ila,
    |huva len thiam dung thulin;
    Fan ka nuam e tlang liai luai,
    Tleitir lenmawii lenna;
    Engtin min lo chhang ang maw,
    Runin chhung va lawi ila.

3.    Run hmun len dun rel vein,
    Chung khuanun min tuah rem se;
    Chutin hlimten leng dunin,
    Damlai pialral dungthulin;
    Nang vanga duhaisam hian,
    Chin lem reng ka nei si lo.