Pathian duh zawnga harhna

Rev. R. Lalchangliana

Pathian hruaina-in harhna champha kan lo thleng ta. Kum 1983 atang khan kum tin harhna thlen champha hi kan hmang tan a. Zoram kohhranah hian harhna lian tham tum 7 lai kan tawng chho tawh a, a hnuhnung ber chu El Bethel Harhna an tih mai, kum 1990 lai chho vel kha a ni awm e. Hemi hnu hian harhna lian tham, Zoram pum huap kan dawng ta lo a ni awm e. Tichuan kum 2006 khan Harhna thlen kum 100-na, Revival Centenary chu ropui takin lawm a ni. Harhna chungchang kan sawiin ka rilru-ah thil pakhat a awm thin. Min hringtu Wales ram kohhrante hi Zoram kohhrante tan inenfiahna tur pawimawh tak an niin ka hria. Wales ramah khuan harhna tum sarih lai mai a thleng a, a hnuhnung ber chu 1904 kha a ni. Tichuan hun a lo kal zel a, tunah chuan kum upa lam leh tarte bak inkhawm hmuh tur an awm mang ta lo a, kohhran nun pawh a chau hle niin kan hria. Keini ram pawh hi Wales ram ang hian tum 7 lai mai harhna lian tham kan lo tawng chho ve tawh a. Kan hma lam kum 25 vel lo kal turah hian eng nge kan an ve ang le? Kan thupui - Pathian duh zawnga harhna hi kawng thumin sawi dawn ta ila :

1. Zoram hian sual sim harhna a mamawh : Simna tih thu hi kan Bible-ah vawi 100 zet kan hmuh avangin a pawimawh a ni tih kan hre thei a. Simna hi Pathian thupek a ni a, kan Lal Isua pawhin rawng a bawl tan tirha a thu au chhuahpui hmasak ber chu, "Sim rawh u, Pathian ram chu a lo hnai ta" tih hi a ni. Tin, Luka ziak kan en chuan, "Nangni pawh in sim loh chuan in boral vek ang" tiin min hrilh bawk. Simna thu hi Baptistu Johana te, tirhkohhoten an thupui ber a ni. Harhna chenchilh kohhran inti, kum 100 zet harhna champha hmangtu Zoram kohhranhote hian sual sim harhna kan mamawh tih hi sawi uar tawk leh sawi tam tawk a awm thei awm lo e. Israel fate kha inenfiahnan i hmang ang u. An sualte sima inlam leta hawi kir turin zawlneite hmangin Pathianin a ko thin a, mahse an harh chhuak zo lo. Hremna pawh an tawk nasa hle a nih kha.
Pathian thinur, hremna pumpelh dan kawng khat chiah a awm. Chu chu inthawina hlante, thilpêk pek te ni lo-in nun dan siam that leh sual sim hi a ni. Sim duh chuang si lo chu inthawina leh thilpêk te leh pawn lam thiltih that ngawtin a chhan zo dawn chuang lo a, sim duh lote chunga Pathian hremna pumpelhna leh himna khawiah mah a awm lo a ni. Thlarau thianghlima harhna beiseia duh em emtu Zoram ringtuten harhna champha kan thlen hian Israel-te chanchin hi inenfiahnan i hmang teh ang u. Zoram kristian ram, kan ramah hian rorelna dik a awm zel em? Dikna a lal zel em? Tin, mi retheite chunga kan rilru put dante, kan thil tih dante, kan khawsak dante hi Lal Isua Krista Chanchin tha nen a inmawi zel em? tihte hi kan inenfiah a pawimawhin ka hria. Tin, nitin kan hnathawhna leh eizawnna hmunah, sorkar hna a ni emaw, eng hna pawh ni se kan rinawm em? Sumdawngtute sumdawnna hmunah te hian dik taka tih a ni zel em? Tehna dik hi kan hmang ve em? tih te hi kan inenfiahna tur pawimawh tak a ni. Hlawkna ringawt uma dik lo taka thil tih pawh pawisa zo lo ringtu, harhna chang thintu, beiseitu kan ni em tihte kan inen let a pawimawh a ni. Zoram, kan ram, kristian ramah hian kan chan Thlarau Thianghlim harhna hian dikna, khawngaihna leh felna hi nun leh thil tihah rah chhuak mawlh teh se. Hei hi kan Pathian biak dan tur dik tak, harhna changtu Zoram ringtute mamawh harhna chu a ni.

2. Chanchin Tha hril tura harhna kan mamawh a ni : Mission tobul chu Pathian a ni a, khawvela missionary hmasa ber pawh kan Pathian hi a ni. A hna a thawk zo a, a haw ta rih a. Mahse, a lo kal leh dawn a, a lo kal leh hmaa a hnathawh chhunzawm turin min ti a ni. Chuvangin kohhran din chhan, min chhandam chhan chu Lal Isua leh a hnathawh Chanchin Tha hril hi a ni. Kan Lalpa hian ringlo mite ni lo-in ringtute a ni min tirh ni. 'Kal ula, hril rawh u' titu kha amah kan Lalpa a ni a, a tirha te kan ni. Amah vekin Pa Pathian hnena a tawngtai khan, 'Nangin kei khawvela min tir ang khan kei pawhin anni chu khawvela ka tirh hi' tiin min hrilh a ni. Chuvangin Pathian duhzawnga kan harh thar lehna tur, harhna changtu zawng zawngten kan ngaihthah miah loh tur chu chanchin tha hrilh hi a ni. Harhna changtu te hian mahni hlimna leh lawmna ringawt uma zawng tur kan ni tawh lo. Kum 100 zet harhna kan lo hman tawhah hian keimahni lawmna, kan nawmna zawng tur kan ni tawh lo. Thlarau Thianghlima min tih harh nachhan pawh chanchin tha kan hril theihna tur a ni a, rah tam tak kan chhuah theihnan a Thlarau Thianghlim min chantir a ni tih hi i ring ngam ang u. Zirtirteho hnenah Lal Isua khan, 'Chung lam ata thiltihtheihnaa an thuam hma loh che u zawng khawpuiah hian awm reng rawh u. Ka pa thil tiam ka rawn tirh tur kha lo nghak rawh u' a tih tlat nachhan pawh Thlarau Thianghlim thuam leh awmpuina tel lo chuan Chanchin Tha kan hril thei dawn lo a, kan zamin kan chau ang a, kan bei a dawng dawn tih a hriat vang a ni. Chuvangin Chanchin Tha kan hrilna turah hian Thlarau Thianghlim chu a bulpui, a titu leh a thawktu a ni a, Chanchin Tha hril tulzia leh kan ko-a innghat a nihzia hriatna hi harhna champha hmangtute nunah hian lo nung thar zel teh se.

3. Kristian chhungkua din tulzia hriatna kawnga harhna : Pathian ropuizia a lo lan chhuah zel nan, kohhran a nun chhoh zel nan, ram leh hnam a din chhuah nan kristian chhungkaw din hi a pawimawh a, hemi hriatna kawngah Zoram hian harh tharna kan mamawh a ni. Kristian chhungkua-in kan society-ah te, kan ramah te, kohhranah te hian dinhmun a luah pawimawhzia te hi sawi tam tawk a awm awm lo e. Kan sawi nasa a, kan inzirtir nasa, hmasawnna pawh lang bawk mah se la a sawt chak lo hle a ni. Kan chhungkua, kan hnam leh ram damna hi khawvel thila innghat a ni lo. Pathian kan tihna, a thu kan zawmnaah a innghat a ni. Thiamna, hriatna, finna leh hausakna a lo pung nasa ta hle mai. Chu chuan kan nun phung leh khawsak a tidanglam nasa hle a, chu chuan malsawmna tam tak min thlen ngei mai. Amaherawhchu hei hian a ken tel thil tha lo a ngah a, chu chuan min va timangang nasa em. Chhungkaw tam tak kan mangangin kan rum vawng vawng a, chhantu kan ngai a, puitu kan ngai a ni. Chuvangin kan hnam dam reina tur leh a lo nawm lehna tur chuan khawvel thila innghah a ni lo a, Lalpa tihna leh hriatnaa innghah a ni. Khawvelah hian sual leh thil tha lo, min tihrehawmtu tlanbosan theihna pakhat mah a awm lo, kan inchiah piah reng dawn. Chuvangin Zoram himna leh damna tak tak chu Isua Krista kan rinnaah a innghat a ni. Hruaitu ropui Mosia khan Israel faten anmahni din chhuaktu, anmahni thlangtu, anmahni enkawltu leh malsawmtu Pathian chu thangthar lo awm zelah an theihnghilh a hlau hle a. An theihnghilh chuan an hnam tan chhiatna leh boralna a ni dawn tih a hria a, chuvang chuan Lalpa dan leh thupêk leh rorelte chu vawng nung tha zel turin an fate thahnemngai taka zirtir turin a fuih a ni.

Hnam tlemte, ram zim tea cheng Zofate pawh hian hei hi kan mamawh - Zoram hi a dam zel theih nan, kohhran pawh hi a nun zel theih nan thangthar zelah Lalpa chanchin hrilh zel hi a pawimawh a ni. La piang turte hnenah, 'Lalpan Zofate hi min chhandam, min humhalh' tia an hrilh zel theihna tura Pathian hriatna chhungtin ten inzirtir a, inkaihruai turin tan i la sauh sauh teh ang u. Thlarau thianghlim harhna changtu ten kan harhna chan hi pawn lamah ni mai lo-in, kan inchhung khur ngeiah hian i seng lut ang u. Chu chu kan damna tur a ni si a. Lalpan kan za atan mal min sawmsak rawh se. AMEN